Nghi thức cúng rằm tháng Giêng là một trong những nét đẹp trong truyền thống văn hóa của người Việt và cho rằng, cúng cả năm không bằng rằm tháng Giêng. Tuy nhiên do thời gian mai một, nghi thức cúng rằm tháng Giêng dần có sự thay đổi và không phải ai cũng biết làm thể thế nào để thực hiện lễ cúng đúng.
Bạn đang đọc: Cách thực hiện Nghi thức cúng rằm tháng Giêng 2024 chuẩn nhất
1. Nghi thức cúng rằm tháng Giêng ở Việt Nam
Nghi thức cúng rằm tháng Giêng hay còn gọi là Tết thượng nguyên, Tết Nguyên tịch, Tết Nguyên tiêu được ra đời vào thời Hán vũ đế (180 – 157 năm trước Công nguyên), dựa trên lịch âm và lịch tiết khí.
Xa xưa, mỗi năm đến dịp Tết Nguyên tiêu, vua quan và dân chúng sẽ có phong tục mặc quần áo giống nhau để cùng chung vui đón Tết mà không phân biệt giàu nghèo, sang hèn. Điều này nhằm thể hiện sự tôn trọng khoảnh khắc chan hòa chung vui của đất trời, giữa các vị thần với con người và tinh thần bình đẳng với muôn loài.
Bên cạnh đó, theo truyền thống của Đạo giáo, rằm tháng Giêng là ngày sinh của Thiên Quan đại đế, nhân dân khắp nơi thường treo đèn kết hoa, làm lễ cúng chúc mừng và cầu phúc. Trong đạo giáo,chủ quan của tiết Thượng nguyên là Thiên Quan đại đế, tiết Trung nguyên là Địa Quan đại đế và tiết Hạ nguyên là Thủy Quan đại đế. Thiên Quan là vị thần có tính cách vui vẻ, yêu quý chúng sinh và thường ban phước lành cho nhân gian nên còn được gọi là Thiên Quan tứ phúc.
Từ đó, dân gian lưu truyền nghi thức cúng lễ trong rằm tháng Giêng để cầu bình an, may mắn cho một năm khởi đầu thuận lợi. Nghi thức cúng rằm tháng Giêng thường trang trọng nhưng lại không hề mang nặng về vật chất hay quá cầu kỳ về hình thức.
2. Nghi thức cúng rằm tháng Giêng đúng nhất
Để thực hiện đúng nghi thức cúng rằm tháng Giêng, mọi người cần sửa soạn và dọn dẹp trang hoàng lại nhà cửa, sắp xếp ban thờ nghiêm trang, gọn gàng và sạch sẽ. Khi cúng, gia chủ cần ăn mặc quần áo lịch sự, luôn giữ thái độ hòa nhã vui vẻ, không nói năng lớn tiếng, tranh cãi hoặc nói năng bừa bãi trong thời gian cúng lễ hoặc gần bàn lễ.
Gia chủ có thể tùy chọn lễ cúng phụ thuộc vào điều kiện của gia đình và bản thân. Tuy nhiên, lễ cúng nên được trưng bày lịch sự, thắp đèn nến đầy đủ, bày nhiều hoa quả, bánh ngọt như bánh mật, bánh trôi, bánh chay…
Mâm cỗ rằm tháng Giêng thường khác so với mâm cỗ cúng rằm hàng năm. Đây là dịp khá quan trọng vì vậy mà mâm cỗ thường đầy đủ hơn như có thêm xôi gấc, đĩa giò, miến hoặc gà nguyên con.
Cả hương hoa vàng mã và văn khấn cho cúng rằm tháng Giêng cũng khác rất nhiều so với cúng rằm hàng tháng. Vì vậy mọi người cần chú ý để thực hiện nghi thức sao cho đầy đủ và đúng cách nhất.
Tìm hiểu thêm: Ngày 30/3 là ngày gì? Những sự kiện mang lịch sử hào hùng có thể bạn chưa biết
Khi cúng rằm tháng Giêng nên được cúng cả trong nhà và ngoài trời để vừa bày tỏ lòng thành kính với thần Phật và gia tiên. Trong đó, mâm cúng gia tiên sẽ được để trong nhà còn mâm cúng quan thần sẽ được đặt ngoài trời. Nếu gia chủ cúng cả trong nhà và ngoài trời thì nên cúng làm lễ cúng ở bên ngoài trước khi cúng trong nhà.
Ngoài ra sau đó, mọi người có thể lên đền, chùa để dâng lễ thần phật, thả đèn hoa đăng và làm thêm việc thiện để mong cầu bình an, may mắn cũng rất tốt.
3. Cúng rằm tháng Giêng 2024 giờ nào đẹp?
Nghi thức cúng rằm tháng Giêng cúng giờ đẹp vào các khung giờ Tý (23-1h), Sửu (1-3h), Mão (5-7h), Ngọ (11-13h), Thân (15-17h) và giờ Dậu (17 – 19h). Giờ cúng đẹp nhất là vào giờ Ngọ (11-13h). Cúng rằm thường không quá khắt khe về giờ giấc tuy nhiên, bạn không được cúng sau 17h của ngày này.
Rằm tháng Giêng 2024 năm Giáp Thìn là thứ bảy, ngày 24/2 dương lịch. Theo lịch can chi là ngày Mậu Ngọ, tháng Bính Dần, ngũ hành thượng hỏa, sao Vị, trực Chấp, sát hướng Bắc và xung với tuổi Tỵ.
Ngày rằm tháng Giêng 2024 nên kỵ Động thổ, lợp nhà, đổ mái, làm bếp, gieo hạt và khai quan đồ pháp khí.
>>>Xem thêm: Ngày Rằm Tháng Giêng Là Ngày Nào Năm 2024? Giờ Đẹp Cúng Ngày Rằm Tháng Giêng
4. Văn cúng trong Nghi thức cúng rằm tháng Giêng
Văn cúng trong Nghi Thức Cúng Rằm Tháng Giêng, mọi người có thể vận dụng văn sớ do ngài Thích Nguyên Tâm – Trụ trì Tu viện Hạnh Phúc giới thiệu:
“Cúng kính dâng lễ thỉnh mời ngài “Thượng nguyên tứ phúc Thiên Quan Nhất phẩm Tư Vi đại đế” chứng giám. Thiên Quan đại đế quyền thông 3 cõi, mắt thánh chiếu soi, thần uy nghiêm lắng. Thượng Quan ban phúc khắp vô cùng, trần gian ngưỡng cầu ơn mưa móc.
Hôm nay, gặp dịp Tết Nguyên tiêu, Thiên Quan ban phúc muôn nơi, tiến chủ là …, ngụ tại … thành tâm quét dọn nhà cửa, sửa soạn biện hương hoa, đèn nhanh, lễ vật…. để dâng cúng trước án. Cầu thần tiêu trừ quá khứ oan khiên, tăng cường phúc lợi, mọi người đều được bình an, hạnh phúc.
Xin được đồng thỉnh mời các vị bản gia thần linh, thần hoàng bản thổ, Đông trù tư mệnh, Táo phủ thần quân, bản gia chấp sự chư vị tôn thần, Ngũ phương ngũ thổ Phúc đức chính thần, Ngũ phương lộ Long mạch thần tài và hội đồng gia tiên dòng họ … cùng chứng giám. Cẩn cáo. Thượng hưởng! (Lễ ba vái)”.
6. Lưu ý khi thực hiện Nghi thức cúng rằm tháng Giêng
Lễ cúng rằm tháng Giêng cũng có những quy định quan trọng và điều kiêng kỵ mà mọi người nhất định không được làm theo như:
-
Mâm cúng tuyệt đối không sử dụng hoa và trái cây giả, các món chay giả mặn và thủ heo.
-
Không được nói tục chửi bậy ở gần không gian cúng, đặc biệt là trong quá trình cúng kiếng.
-
Tránh quan hệ nam nữ khi gia chủ đang thực hiện lễ cúng.
-
Không được có suy nghĩ không đứng đắn khi thực hiện lễ cúng.
-
Khi đọc văn cúng phải thành tâm.
-
Không xê dịch bát hương.
-
Không cần đốt nhiều vàng mã và đốt tiền giả.
>>>Xem thêm: Những Điều Kiêng Kỵ Rằm Tháng Giêng Tránh Gặp Xui Xẻo, Tai Hoạ Cả Năm
>>>>>Xem thêm: Tuổi Canh Thìn sinh con năm nào tốt: Con khỏe mạnh, cha mẹ thành công?
Rằm tháng Giêng là một ngày lễ ý nghĩa lớn trong năm. Mọi người khi thực hiện nghi thức cúng rằm tháng Giêng hãy tuân thủ đúng những quy tắc khi làm mâm cúng, đọc văn cúng. Quan trọng nhất phải thật thành tâm để lễ cúng thuận lợi và nhận lại được nhiều điều may mắn.
